Samochód elektryczny. Ile stacji ładowania w Polsce powstanie do 2030 r.?

Oprócz prognoz rozwoju rynku, najnowsza edycja cyklicznego opracowania PSPA zawiera m.in. niedostępne w żadnym innym źródle dane na temat poziomu wykorzystania stacji w Polsce, zgromadzone na podstawie wywiadów z wiodącymi operatorami infrastruktury ogólnodostępnej.

„Polish EV Outlook 2023” na ponad 300 stronach przedstawia aktualny stan oraz prognozy rozwoju polskiego rynku zero- i niskoemisyjnego transportu. Kluczowym elementem raportu jest kompleksowa analiza sektora ogólnodostępnej infrastruktury ładowania. W raporcie zaprezentowano informacje m.in. na temat dotychczasowego rozwoju sieci, najpopularniejszych lokalizacji i producentów stacji należących do wiodących operatorów, mocy i dostępności ładowarek, rozmieszczenia infrastruktury w miastach i województwach, udziale rynkowym najważniejszych interesariuszy, czy też realizacji przez poszczególne gminy obowiązków wynikających z Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych.

– W 2022 r. łączna liczba ogólnodostępnych stacji ładowania w Polsce powiększyła się o prawie 1/3. Oznacza to, że wzrost był wyraźnie wyższy niż w 2021 r. Zainstalowano 633 nowe ładowarki. Co istotne, stale rośnie liczba szybkich stacji o mocy powyżej 50 kW. Udział takich ładowarek w polskiej sieci w latach 2021-2022 wzrósł z 8% do 11%. Konsekwencją rozbudowy stacji DC jest coraz wyższa, łączna moc funkcjonującej w Polsce infrastruktury. Tylko w 2022 r. wzrosła aż o 44% - z ok. 68 do 98 MW – mówi Jan Wiśniewski, dyrektor Centrum Badań i Analiz PSPA.

Jak wynika z najnowszej edycji „Polish EV Outlook”, 92% publicznych ładowarek w Polsce jest dostępnych wyłącznie odpłatnie. Systematycznie rośnie koncentracja infrastruktury w ramach sieci 13 wiodących operatorów. Posiadają oni niemal 70% wszystkich, ogólnodostępnych ładowarek w Polsce. Liderem rynku – z udziałem 19,4% - pod koniec 2022 r. była firma GreenWay Polska. Kolejne miejsca zajęły Orlen Charge, Tauron, Noxo oraz EV+. Operatorzy coraz częściej stawiają na HUBy – lokalizacje, w których funkcjonuje kilka stacji ładowania. Co najmniej dwie ładowarki uruchomiono już w prawie 30% lokalizacji w Polsce. Biorąc pod uwagę najpopularniejszych producentów ogólnodostępnych stacji, liderem na polskim rynku jest firma Delta, dysponująca udziałem na poziomie 27%. Na drugiej pozycji uplasowała się Ekoenergetyka, a na trzeciej Efacec. Infrastruktura ładowania w naszym kraju nadal rozmieszczona jest bardzo nierównomiernie. Ponad połowa – 56% – wszystkich ogólnodostępnych stacji ładowania w Polsce funkcjonuje w 37 miastach liczących powyżej 100 tys. mieszkańców.

– Ranking miast z największą liczbą ładowarek niezmiennie otwiera Warszawa. Kolejne pozycje zajmują: Gdańsk, Katowice, Kraków i Szczecin. W stolicy na jeden punkt ładowania przypada jednak zdecydowanie najwyższa liczba samochodów całkowicie elektrycznych – aż 16. Dla kontrastu w takich ośrodkach miejskich jak Dąbrowa Górnicza, Koszalin, Płock, Sosnowiec i Włocławek ta proporcja wynosi 1:1. W podziale na województwa, najwięcej ogólnodostępnych stacji zlokalizowanych jest na terenie województwa mazowieckiego, śląskiego, pomorskiego, dolnośląskiego i małopolskiego. Najmniej – w województwie świętokrzyskim, lubelskim, podlaskim i lubuskim. Najwyższy przyrost nowych stacji w II połowie 2022 r. odnotowaliśmy w województwie zachodniopomorskim – o 33% - mówi Albert Kania PSPA.
41% ogólnodostępnych stacji ładowania w Polsce znajduje się na publicznych parkingach, 17% w obrębie centrów handlowych, 16% na terenach hoteli, a 11% na stacjach paliw. Zdecydowana większość (95%) stacji ładowania w Polsce otwarta jest 24 godziny na dobę, a 11% stacji DC zostało zlokalizowane w ramach sieci TEN-T. Nowością w najnowszej edycji „Polish EV Outlook” są, niedostępne w żadnym innym źródle, dane na temat wykorzystania infrastruktury ładowania w Polsce oraz preferencji kierowców samochodów elektrycznych w tym obszarze. Zostały one uzyskane na podstawie pogłębionych wywiadów z wybranymi, wiodącymi operatorami stacji ogólnodostępnych w Polsce. Z analizy zgromadzonych danych wynika m.in. że uczestnicy rynku koncentrują się przede wszystkim na uruchamianiu stacji ładowania prądem stałym. W 2025 r. szybkie ładowarki mają stanowić połowę łącznie uruchomionej, ogólnodostępnej infrastruktury ładowania, co oznacza, że łączna skala inwestycji w stacje DC będzie nieporównywalnie wyższa niż w urządzenia AC.
- Dane pozyskane od operatorów korespondują z aktualnymi trendami w sektorze elektromobilności i potwierdzają m.in. stale rosnącą wśród kierowców BEV popularność standardu CCS względem CHAdeMO. W 2022 r. połowa sesji ładowania na stacjach ogólnodostępnych odbywała się właśnie za pomocą złącz tego pierwszego rodzaju. Z „PEVO 2023” wynika również, że stale przybywa klientów zarejestrowanych w sieciach wiodących operatorów. W 2022 r. średni wzrost w tym zakresie wyniósł 106% r/r – mówi Jan Wiśniewski, dyrektor Centrum Badań i Analiz PSPA.

„Polish EV Outlook 2023” zawiera ponadto dwa scenariusze rozbudowy ogólnodostępnych punktów ładowania w Polsce. Uwzględniono w nich szereg zmiennych i kluczowych trendów, zarówno technologicznych, rynkowych, jak i politycznych. Należą do nich m.in. inicjowane na szczeblu unijnym instrumenty wsparcia ogólnodostępnej infrastruktury ładowania w państwach członkowskich, zmiana nawyków kierowców w zakresie ładowania EV, coraz większe zasięgi samochodów z napędem elektrycznym, czy też wejście na polski rynek dużych operatorów z kapitałem zagranicznym (przede wszystkim międzynarodowych koncernów paliwowych).

- Niezależnie od trendów europejskich, tempo rozbudowy infrastruktury w Polsce w kolejnych latach zależy przede wszystkim od działań podjętych przez administrację publiczną. Odpowiednie plany po stronie branży są już przygotowane, ale konieczne jest zapewnienie, że niedoskonałe prawo i przewlekłe procedury nie będą przeszkadzać w ich realizacji. Leży to w interesie nas wszystkich, ponieważ zbyt wolny rozwój sieci ładowarek naraża Polskę na dotkliwe kary finansowe w zawiązku z rozporządzeniem AFIR, które wyznacza pierwszy termin realizacji obowiązków w obszarze infrastruktury już za niecałe trzy lata. Pod warunkiem wdrożenia działań optymalizacyjnych prognozujemy, że do 2025 r. liczba nowo instalowanych punktów ładowania w Polsce może wzrosnąć ponad 10 razy względem 2022 r. – do ponad 17 tys. W efekcie, do 2030 r. sieć ogólnodostępnej infrastruktury w naszym kraju będzie liczyć ponad 99,7 tys. punktów. Bez wprowadzenia niezbędnych zmian tempo rozwoju stacji zostanie opóźnione o wiele miesięcy – mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSPA.