Przekroczenie prędkości o 50 km/h. To trzeba wiedzieć

Od 18 maja 2015 roku kierowca po przekroczeniu dozwolonej prędkości w obszarze zabudowanym o minimum 50 km/h, traci prawo jazdy na okres trzech miesięcy. Zostaje ono odebrane bezpośrednio przez kontrolującego policjanta na drodze. Jeżeli osoba ta będzie w dalszym ciągu prowadzić pojazd bez prawa jazdy, 3 miesięczny okres będzie przedłużony do 6 miesięcy. W przypadku ponownego prowadzenia pojazdu w przedłużonym okresie, starosta wyda decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdem. Po cofnięciu uprawnień kierowca będzie musiał ponownie zdać egzamin.

We wrześniu Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar skierował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o uznanie niekonstytucyjności przepisów. Argumentował, że kierowca nie może zostać podwójnie ukarany, a w tej chwili otrzymuje dwie kary: mandat oraz odebrane uprawnień. Trybunał Konstytucyjny rozpatrzył w składzie pięciu sędziów przepisy, na podstawie których starosta jest zobowiązany do zatrzymania prawa jazdy.

Z orzeczenia wynika, że zakładanie w ramach dwóch różnych postępowań karnego i administracyjnego za przekroczenie prędkości dopuszczalnej o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym dwóch różnych sankcji, nie narusza zasady, że nie można orzekać dwa razy w tej samej sprawie. Uznano, że zatrzymanie prawa jazdy nie jest sankcją karną.

Co zatem zakwestionowano? Przepisy uznano za niezgodne z konstytucją, gdyż przewidują sytuacji usprawiedliwiających kierowanie pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym wówczas, gdy zachodzi stan wyższej konieczności. Chodzi o aktualne i bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia pasażerów pojazdu. Jako przykład można podać męża wiozącego żonę do porodu.

Obecnie w pracy policji nic się się zmienia - nadal może odbierać prawo jazdy. Tylko w ciągu roku od wprowadzenia nowych przepisów ponad 33 tys. kierowców straciło prawo jazdy.

Aby uniknąć odebrania prawa jazdy, kierowcy deklarowali, że „zapomnieli" dokumentu. W ten sposób nałożony został tylko mandat karny, punkty karne i grzywna za brak dokumentu. Nie można było odebrać prawa jazdy.

Projekt nowelizacji ustawy o kierujących pojazdami do którego dotarł DGP zakłada, że podstawą do wydania przez starostę decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym o 50 km/h będzie informacja o tym fakcie przekazana przez policję lub Główny Inspektorat Transportu Drogowego. Zmiany miałyby obowiązywać od początku 2017 roku.